بسم الله الرحمن الرحیم
· تحقیقات کمی معمولا در ایران به سبب خوب اجرا نشدن یا دلیل دیگری نگاه خوبی بهش نداریم. اگر خوب شود در بحث های خط مشی عمومی خیلی خوب است.
· گام های پژوهش کیفی: در پزوهش کیفی یک مقدار مسیر تحقیق با کمی فرق می کند. در پزوهش کیفی می گویند که گام اول
1. آگاهی و اعتراف از خود و شرایط پیرامونی: یک خوداظهاری از خود و شرایط پیرامونی اش داشت باشد. شرایطی که فکر می کند ، سنجشی که از محیط اجتماعی اش فهم می کند و آن چیزی را که در درون خودش به عنوان مساله فهم کرده آن را بیان می کند. این نشان می دهد که یک تحقیق کیفی بر بافت ذهنی محقق سوار است چون ممکن است که هر کسی از پدیده برداشتی متفاوت دارد. می گوید من در تحقیق چنین چیزهایی در ذهنم بود. برای این بیان می کند که بفهمیم چطور روایت می کند و دنیا را چطور می بیند.
2. انتخاب و اتخاذ یک رویکرد: یک رویکردی را که از نظر شناختی انتخاب کرده است را بیان می کند. نگاه فلسفی و تئوریک خودش را می گوید. مثلا می گوید من دارم انتقادی عمل می کنم. یا مثلا تفسیری را می خواهم از واقعیت داشته باشم.
3. طراحی مطالعه، جمع آوری و تحلیل داده ها: گام سوم تا ششم است. دقیقا عین موضوعی که دیروز برایتان در مورد پایان نامه خودم گفتم دیدم که بعد از گذشت زمانی باید به مرحله جمع آوری بر گردم. در تحقیق کیفی آن چیزی که مهم است یک منطق درعمل داریم. تحقیق کمی از یک تا هفت این اتفاق ها می افتد. درتحقیق کیفی چون م یخواهی برسی به تئوری ای مبتنی بر بافت این مرحله همیشه با هم قاطی است. یک منطق سفت و خشکی نداری که بگویی که همین راه باید انجام شود. مثلا با روش انتقادی جلو می رویم و در جمع آوری داده ها به مشکل می خوریم واز نو طراحی مطالعه می کنیم. یکی از کارهایی که انجام می دهیم مرور روش های قبلی است. مثلا می خواهیم حس افراد نسبت به مرگ را بررسی کنیم بعد می گوییم که ده کار انجام شده است مثلا در غسالخانه رفته اند یا با افرادی که نزدیکه به مرگ بوده اند مصاحبه کرده اند یا به افراد گفته اند دو رویدادی که در مورد مرگ برای شما مهم است را بگو. بهترین راه در طراحی و جمع آوری و تحلیل داده ها روش های قبلی است. محقق سفر پژوهشی خودش را می نویسد. منطقی که مصاحبه کرد را می نویسد که نفر بعدی هم بفهمد که این راه هم وجود دارد. اینجا کاملا ذهن و خلاقیت محقق است که اینها را می سازد. در تحقیق کیفی باید بین خودتان جلسه بگیرید که من باید چکار کنم. معمولا در تحلیل داده ا قرار نیست یک تحقیقی که قبلا انجام شده است می خواهید در مطالعه کیفی به یک تئوری برسید. شما نهایتا به یک سری گزاره هایی می رسید که خاصیت ساخت تئوریک دارد و مفاهیم مفاهیم جدیدی است. مثلا یکی از دوستان ما در مورد رفتار سیاسی در بین انسان ها کار میکرد. بروز رفتار سیاسی در مراجعین فرمانداری مشهد. می رفت با آدم ها صحبت می کرد می گفت به نظرت آدم هایی که مخاطب شما هستند چطور می خواهند سر شما کلاه بگذارند. بعد دید آدم ها تکنیک هایی دارند بعد برای این تکنیک ها اسم گذاشت گفت آدم هایی که می خواهند بروند مالیات یک لباس کهنه می پوشند ولی برای گرفته پروزه خیلی شیک می روند. این مفهوم جدید بود ولی اینها را خیلی صورت بندی های جدید کرده بود. می گفت 8 استراتژی برای اغنای دیگران داریم. شاخص در تحقیق کیفی چیست؟ روایی و پایایی که شنیده اید برای تحقیق های کمی می باشد البته بیشتر. چند مفهوم داریم مثل اعتبار و قابلیت اعتماد. هر تحقیقی آنقدر اعتبار دارد که به محقق اعتماد داشته باشیم. ملاک دیگر این استکه به محقق می گوییم که به محقق می گوییم آن چه را که انجام داده ای بنویس. مثلا می گوییم که روش جمع آوری ما چه بوده است. از یک سری افراد کمک گرتفه ایم که داده هامیمان را ارزیابی کنندو ... .و نهاتیا آن مفهوم جدید بیرون می آید و غالبا در قالب بافتی است که محقق آن را حس کرده است. خیلی اوقات نباید اینجاها نباید احساس کنید که تئوری خیلی شاخ و دم خاصی دارد. مثلا دکتر دانایی فرد با مردم ایران سال ها زندگی کرده و به یک تئوری با نگاه علمی رسیده است. ناشی از این نگرش به مفهوم جدیدی رسیده است و این تئوری فقط در همین بافت صادق است.
4. ارائه و اشاعه تحقیق(مرحله هفته است). که این تحقیق را، تحقیق های کیفی، یک مقدار نوع بیانش با تحقیق های رایج کمی متفاوت است. معمولا سفر تحقیق بیان می شود. معمولا تئوری هایی را که ساخته است بیان می کند. باید بگویدکه چه شد این اتفاق در ذهن من افتاد. باید طرف مقابل را اغنا کند که این کار درست و علمی انجام شده است.
· مقالاتی وجود دارد که چگونه می شود تحقیقات کیفی را بهبود داد.
· معمولا حالا در طول ترم اینها تک به تک اینها را توضیح می دهیم و چگونه می شود با اینها کار انجام داد و معیار ها و ملاک هایشان چیست. هر چقدر تحقیق بیشتری ببینید این مفاهیم بیشتر برایتان روشن می شود. این ها برایتان ملموس می شود.
· گونه های مختلف تحقیقات
1. از حیثت مخاطب و کاربرد
· بنیادین: تحقیقات که فقط مخاطبان آن دانشگاهیان آن هم نه همه شان هستند. به تحقیقات بنیادین تحقیقات آکادمیک یا علمی می گوییم. این ها معمولا به تحقیقاتی می گویند که راه حل های نویی را ارائه می دهد. نهایتش این استکه به بدنه دانش اضافه می کند. معمولا یک جواب سر راست برای مشکلات ما نیستند. مبنایی برای دانش ایجاد می کندو بعدا بر اساس آن مبنا عمل می شود. مثلا کسانی که سلول های بنیادین را تشخیص دادند که بعدا ایدز بر اساس آن تشخیص داده شد. یا مثلا در تحقیقات خودمان یک نفر یک سنجه ای می گوید که تعهد سازمان سه بعد دارد. عاطفی، هنجاری و مستمر. بر اساس این سه بعد یک سنجه ای می سازد. این مشکلی از الان ما را حل نمی کند. اما بعدا به درد می خورد. یا در تحقیقات علوم انسانی وقتی یک مبحث انسان شناسی قوی را بحث می کند که انسان را یک موجود زیستی ببینیم یا یک موجود متاله است بعدا اینها در یک جایی کاربرد خواهد داشت. خیلی از اوقات این تحقیقات ابزار ساز است ولی از نگاه یک آدم بیرونی یک سری چیزهای بی ارزشی محسوب می شود.
· کاربردی: بدنبال حل یک مساله ملموس و مشخص هستیم. یک ارائه یک راه حل مشخص که بافت و کف زمینمان را به تئوری ها مشخص می کند. مثلا می گوید اگر اینها کار نمی کنند شما نیازهای انگیزیش آنها را رعایت نمی کنی. می گوید چه می شود دانشجویان دانشگاه امام صادق در پیدا کردن شغل توفیق دارند یا ندارند؟ پیدا کردن این که برنامه درسی ما چه مشکلی دارد؟ دلایل افت تحصیلی دانشجویان چیست؟ فلان برنامه ای که دولت اجرا کرد به هدفش رسید یا نه؟ دولت در حجاب سیاست گذاری می کند حال مردم با حجاب تر می شوند یا بی حجاب تر؟ مهم این است که یافته هایمان را بتوانیم به کسانی که درگیر سازمان های اجرایی هستند و ..اینها باید قضیه را بفهمند. نحوه ارائه اش باید طوری باشد که مصرف کننده اش آن را متوجه شود. خیلی اوقات تحقیق کاربردی می نویسیم که تحقیق ما در سطح 95 درصد فرضیه H1 ما قبول شده است که یک نفری هم که آمار خوانده این را نمی فهمد. در کتاب هم بیان کرده که ما زیاد دنبال این نیستیم که تر و تمیزی تحقیق را ببینیم بکله دنبال این هتسیم که ببینیم این تحقیق طوری بیان شده است که مشکلی را حل کند یانه؟ تحقیقات کاربردی باید پیشنهاد عملیاتی داشته باشد. باید بگویی که من این را فهمیدم و اگر می خواهی این کار ها را انجام دهی مدیر باید این الزامات کارکردی را در سازمان خودش داشته باشد. تحقیقات کاربردی مان هم که می خواهمی علمی باشد باز به زبان علمی می نویسیم نه علمی در حالی که باید به زبان افراد وسط گود باشد. در این پژوهش ها دنبال این هستیم که راه کار هایی ارائه دهیم. سه فعالیت داریم:
§ ارزشیابی
§ اقدام پژوهی
§ سنجش اثر اجتماعی
2. هدف تحقیق
· کشف
· توصیف
· تبیین
3. زمان
· یک تصویر می گیریم و بر می داریم و روی آن تحقیق می کنیم
· در طول زمان داریم باهاش می ریم جلو
· بخش بخش دوره های زمانی را تقسیم می کنیم.
4. فنون جمع آوری داده ها
· کمی
· کیفی
5. مورد مطالعه
· مطالعه یک مورد
· مطالعه از میان چند مورد