بسم الله الرحمن الرحیم
· اخلاق پژوهش
1. سرقت ادبی: در سرقت ادبی در واقع چند نوع می شود. گاهی بدون ذکر منبع یک مطلبی را بدون استناد در مطلب خودشان می آورند. اینکه چقدر از مقاله ارجاع باشد را هنجار جامعه علمی مشخص می کند. گاهی خودمان را آنقدر محدود در منابع می کنیم که جایی برای فکر خودمان باقی نمی گذاریم. نقل قول غیر مستقیم و نقل به مضمون و خلاصه و اینها هم هر چه مقدارش کم شود و با تفکر خودتان یک مطلب را بنویسید خیلی بهتر است. حتما نگارشتان را بر اساس ادبیات خود بنویسید. گاهی ادبیات موضوع را از کسی دیگر بر می داریم یا ایده های کسان دیگر را بر می داریم.
· علامت سوال در بیان سوال های تحقیق و گاهی اوقات هم اگر نقل قول مستقیمی می کنی و یا جاهای خاص این علامت را می گذاریم.
o پرهیز از داده سازی و تقلب: در پژوهش واقعا به صداقت محقق بر می گردد. این که پرسشنامه را پر کنند و خودش داده درست نکند.
o رعایت حریم و امنیت افراد تحت آزمون:
· جسمی. در کتاب مثال زده که در آلمان نازی وقتی می خواستند ببینند که ادم در چند درجه می میرد آنها را در فریزر می گذاشتند.
· روانی: ما ها گاهی اوقات حقیقاتی داریم که می خواهیم استرس شغلی را زیاد کنیم. مثلا می خواهیم ببینم که تغییر حقوق چقدر امنیت روانی افراد را دستکاری می کند. این ها معمولا در تحقیقات ازمایشگاهی است. تحقیقات تجربی. این ها خیلی رخ می دهد که در محیط دستکاری می کنیم. در تحقیقات رفتاری زیاد رخ می دهد مثلا در سازمان یهو شایعه پراکنی می کنیم تا ببینیم چه تاثیری روی افراد دارد.
· حقوقی:مثلا از ادم ها می پرسی که مالیات می دهند یا نه. می خواهیم ببینم که اثر مالیات چیست یا هر چیز دیگر به خاطر همین از فرد می پرسیم که مالیت می دهد یا نه.
· امنیت شغلی: مثلا با تحقیقمان به این نتیجه می رسیم که فساد در سازمان زیاد است و رئیس هم تمایل به اخراج این افراد می کند.
o پژوهش مخفی. مخفی کاری در پژوهش. این یکی از الزمات جدی است. شما خیلی از اوقات صدای کسی را ضبط می کنید که نمی داند. مثلا آدم های در زندان هستند که با دوربین رفتارشان را بررسی می کنند. دانش آموزانی که در حال آزمامش هستند ولی این را نمی دانند. وارد حریم شخصی افراد می شوید. این ها خیلی از اوقات افراد نمی فهمند که وارد زندگی شخصی وی شده اید. همان قدر که نفهمد شما چه اطلاعاتی داری از وی جمع می کنیم این اتفاق رخ می دهد. اگر پژوهشی این چنینی بود باید از افراد قبل از شروع پژوهش یک رضایت نامه بگیرید.
o بروز رفتارهای سیاسی افراد. خیلی اوقات پژوهش ها می تواند مورد استفاده سیاسی قرار گیرد یا در پژوهش دستکاری می شود. یا از پژوهش سوء استفاده می شود یا در پژوهش دستکاری می شود. تحقیقات ارزشیابی و ارزیابی پیامدها خیلی ممکن است تحت تاثیر این قرار بگیرد و پژوهشگر را محدود کند. مثلا پژوهش هایی داریم که نتایج ان منتشر نمی شود. هم پژوهشگر باید دقت کند که نتایج را عمومی منتشر نکند و از آنها سوء استفاده اخلاقی نکند از آن طرف هم نباید به خاطر اهیمت این موضوع دچار سانسور یا تحریف شود.
· هر کدام از این ها در دنیا مجازات های خاص خودش را دارد.
· طراحی پژهش. یعنی کم کم دیگه باید این مساله را که مشخص و موضوع تحدید شد حالا باید پژوهتش را طراحی کنیم. باید یک مسیری بشناسیم که بر اساس این مسیر یا مسیر مبهم با خطوط مشیخص، باید مسیری را بشناسیم که پژوهش بر اساس آن طی شود. مثلا داده هایم را از کجا بیاوریم جنسش چیست و چطور آن را تحلیل کنم. مثلا می توانیم تحلیل محتوا کنیم یا از گرندد تئوری استفاده کنیم و چگونه می توانیم تحلیل صیحیحی داشته باشیم و چگونه می توانیم آن را ارائه دهیم. این فاز طراحی پزوهش بر می گرددد به اینکه کمی فکر می کنید یا کیفی یا آمیخته.
o مفهوم سه سویه سازی. در واقع چیزی بوده که در صنایع دریایی بوده که بتوانم نقطه را درست تشخیص داد. ایده است که در آن کشف حقیقت از طریق نقطه های ورود متعدد جهت اطمینان از صحت داده ها داریم. می گوید با یک جاهایی برسیم که مطمئن باشیم که می توانیم حقیقت را حداکثرش با بدست آوریم.
· سنجش. گاهی در سنجش است. مثلا می خواهیم میل به ازدواج را بفهمیم. هم می شود مصاحبه کرد هم می شود از اداره ثبت احوال آمار گرفت یا روش های دیگر. یک بار می خواهی افسردگی را بررسی کنی یا تست می گیری یا مصاحبه می کنی. در سنجش مان می توانیم روش های مختلف را برای به نتیجه رسیدن استفاده کنیم.
· مشاهده گران. گاهی مشاهده گران را متنوع می کنیم. مثلا شما می خواهی بری ایران خودرو فرهنگ سازمانی ایران خودرو را بدست بیاوری. مثلا اگر مدیریتی برود میگوید که تعهدشان چطوری است یک روانشاس می گوید که مثلا معتاد هستند یا ...هر چه بتوانیم آدم های متنوع با زمینه ها ونقش های اجتماعی متنوع استفاده کنیم خوب است. در مشاهده گران گاهی کارگران یک نگاهی دارند که هیچ وقت یک پژوهشگر ندارد. مثلا ادمی که وضعش خوب است متوجه مشکل اقتصادی ادم ها نمی شود.
· تئوریک. ما خیلی از اوقات می خواهیم یک موضوعی را تبیین کنیم. مثلا می خواهیم فرهنگ دانشگاه امام صادق را بررسی کنیم. می شود مدل دنیسون یا مدل شاین را گرفت و کار کرد یک بار هم می شود ترکیبی از این تئوری ها را بکار بگیرد چوون هر تئوری یک نقطه نظری دارد. هر کدام از تئوری ها را بگیرید تحیلیل های متفاوتی خواهید داشت. پدیده همان پدیده است ولی تبیین ها متفاوت می شود. فرهنگ دانشگاه امام صادق یک فرهنگ است ولی هر طور تبیین کنی این تبیین به آن می چسبد. برای رسیدن به حقیقت یک راه این است که تنوع تئوریک داشته باشیم.
· روشی. روش آمیخته است. شما می ایید به جای اینکه از یک روش داده های خود را جمع آوری و تحلیل کنید از چندین روش استفاده می کنید. مثلا یک بار می گویید کمی بعد کیفی. یک بار کیفی بعد کمی. یک بار می شود این ها با هم موازی باشد.
§ خیلی از اوقات طراحی پژوهش را خشک می بنیدیم یعنی یا کمی است یا کیفی. تحقیقات کمی یک نگاه جمعی و نگاه عکس بزرگ دارد و همه را مثل عدسی محدب در یک نقطه به شما نشان میدهد.
o در پژوهش دنبال رسیدن به حقیقت هستیم. شاید نتوانیم صد درصد بشناسیم ولی دنبال این هستیم که بهتر آن را بشناسیم. در طراحی پژوهش باید نقطه ورود ها را آنقدر متعدد کنیم که پژوهش ما مطمئن تر شود.
