بسم الله الرحمن الرحیم

·         پژوهش

o        از حیث مخاطب

·         بنیادین

·         کاربردی

o        از حیث هدف

·         اکتشافی

·         توصیفی

·         تبیینی

o        از حیث مورد مطالعه

·         یک یا چند مورد محدود

·         شماری از موارد

o        از حیث زمان

o        داده ها

·         پژوهش

o        از حیث مورد مطالعه

·         یک یا چند مورد محدود: case study غالبا کیفی است. ما در کیس استادی کامل می خواهیم غور کنیم در ویژگی های خاص یک مورد. مثلا می خواهیم فرهنگ سازمانی دانشگاه امام صادق را استخراج کنیم. در اینجا که کمی هم داریم مثلا از تحلیل عاملی هم می توانیم استفاده کنیم ولی غالبا کیفی است. کیس استادی هم کشف می تواند باشد هم یا توصیف است مثلا رفتار اداری دانشگاه را توصیف می کنیم یا تبیین می کنیم مثلا چرا دانشجویان ما این نوع رفتار خاص را دارند. خود کیس استادی معمولا یک روش تحقیق است که مفصل در کتاب های کیفی به آن پرداخته شده.

·         شماری از موارد: گاهی هم می توانیم داده هایمان را از چند مورد استخراج کنیم. مثلا تاثیر استراتژی های سازمان بر رضایت مشتریان. روی یک سازمان و دو سازمان خاص متمرکز نیستی. در اینجا ها غالبا کار ما کمی است و دنبال پیدا کردن عکس بزرگ هستیم. می خواهیم بین تمام صنعت لوازم خانگی یک مخرج مشترک بگیریم و از آنها یک استنتاجی بکنیم. یک تصویر بزرگ را در یک نقطه متمرکز می کند. در تحقیقات بچه های خودمان زیاد رخ می دهد که بعضی روی مورد خاص تمرکز می کنند یا اینکه میاید و یک گستره ای از موارد را دارد و از آن یک مخرج مشترک می گیرد.

o        از حیث زمان

·         تک مقطعی: تحقیقات تک مقطعی می گوییم اسنپ شات می زند. یک عکس می گیرد و بر می دارد. در اینجا ما معمولا سعی می کنیم که یک عکس بگیریم و بر داریم. پیمایش معمولا تک مقطعی است. بررسی رضایت شغلی بر بهره وری.

·         طولی: این ها را درطول زمان رصد می کنی و معمولا دنبال این نیستی که یک بار یک توصیفی از پدیده ارائه دهی.

§      سری های زمانی: این ها معمولا در اقتصاد واقتصادسنجی بکار می رود. دنبال پیدا کردن تفاوت ها و پایین و بالاشدن ها در طول زمان هستیم. یک سری زمانی ایجاد کنی و درزمان های مختلف از آن عکس بگیری.

§      مطالعات پنل: یک مطالعاتی است که بیشتر در رشته روانشناسی و علوم تربیتیت  کاربرد دارد. اطلاعات را در مورد افراد یکسان در طول زمان ثبت می کنی. یک سریال آمریکایی بود که چهل سال از اینها فیلمبرداری کرده بودند و جلو آمده بودند. مطالعات پنل این شکلی است. با همین آدم ها جلو می رود. مثلا در مطالعات علوم تربیتی و روانشناسی می خواهیم عوامل موثر در رشد کودکان را پیدا کنیم. پیاژه یک نظریه رشد دارد و مبنای نظریه اش مطالعه رفتار دو کودک خودش بوده است. البته همه نظریه اش بر اساس این دو نفر نیست. شما گاهی در مطالعات دولتی یک اتفاقی رخ می دهد می خواهید رفتار مردم را ببینید که در طول دو سال مثلا چه می شود. مثلا از زمانی که سطح نقدینگی در بین مردم زیاد می شود چه اتفاقی رخ می دهد. تمرکزش روی افراد یکسان است در طول زمان. اینها در طول زمان یک سان هستند و ممکن است بعضی از آنها د طول زمان از تحقیق خارج شوند.

§      مطالعات گروهی: تمرکزش روی یک گروه یا طبقه می باشد. مثلا می خواهیم ببینیم باورهای دینی بچه های امام صادقی در طول زمان چه تغییری کرده است. بچه ها میان و میروند. چیزی که باقی می ماند دانشگاه و لیبل است که روی این افراد است. مثلا سبک زیست یک طبقه اجتماعی. مثلا افراد دهک اول اقتصادی. که این لیبل ها و ویژگی های خاصی دارد و در یک نگاه اینها در طول زمان وجود داشته است. کشف این تغییرات منجر به کشف تحولاتی است که در درون آنجا داره رخ می دهد.

o        از حیث داده

·         کمی:

§      مطالعات تجربی: می خواهیم بررسی کنیم که چرا شهر تهران آلوده است. مثلا می خواهیم آلودگی شهر تهران را درست کنیم. تأثیر آلاینده های سوخت (به طور خاص: بنزین پالایشگاهی) برای این کار باید چه کار کنیم؟ باید مثلا در یک سال از بنزین وارداتی و یک سال دیگر از بنزین پالایشگاهی استفاده کنیم و تأثیر آن را هم ببینیم. البته باید همه ی متغیرهای دیگر را هم دید؛ مانند دمای شهر، بارندگی ها، باد، میزان مصرف و ... . تازه یک سال هم کم است باید در طول زمان بررسی شود. در این جا با داده های کمی مواجه هستیم. در تحقیقات تجربی یک سری شرایط آزمایشگاهی به وجود می آوریم و یک سری متغیرهای مزاحم، وابسته و مستقل و ... را مشخص می کنیم.  الان در حوزه محیط زیست یک بحث های خیلی جدی داریم. تحقیق کاربردی است و تبیین است از حیث مورد یک مورد است. از حیث زمان هم طولی است. تحقیق تجربی یعنی شرایط خاصی را بوجود می آوریم و یک سری متغیرهای مزاحم و یک سری متغیرهای غیر مزاحم داریم. تحقیق آزمایشگاهی می رود در یک فضای خاص. مثلا می رود در یک اتاق و افراد را قرار می دهد و نور را کم و زیاد می کند.

§      پیمایش: پرسشنامه ای را پر می کنند.

·         کیفی:

·         هر تحقیقی که می خواهید انجام دهید باید قبلش انواع هر کدام را مشخص کنید. در تحقیق در مورد حداقل این 5 گره یا سوال و دوراهی باید جواب دهید. امروز توضیح می دهیم که در ادبیات موضوع باید اینها را پیدا کنید. مثلا می توانی رفتار هیات مدیره ایران خودرو در محدودیت هایی که دولت ها برایش گذاشته اند را بررسی کنید.

·         تفاوت فرضیه با مفروضه

o        فرضیه را باید اثبات کنی و مفروضه را آزمون می کنی و تست می کنی و ان قلت و بحثی در موردش نیست.

·         وقتی که موضوع را مشخص کرده ایم. برای مشخص کردن سوال باید از ادبیات موضوع استفاده کنیم. باید ببیند که تا به حال چه خبر بوده است. سوالی را طراحی کند که گام بعدی را برود. مساله از ذهن محقق به این دریا می خورد و دوباره بر میگردد. مثلث مطالعه مشاوره و تفکر. در مرور ادبیات پژوهش ما معمولا یک فضایی که تحقیقات قبلی انجام شده را هم می خوانیم و هم می گوییم که اینها را خوانده ایم. برای چه می خوانیم؟ برای چه ادبیات موضوع را می نویسیم؟

o        قوت تحقیق: اگر اول تحقیق بنویسد که من اینها را مطالعه کرده ام قوت کار خود را نشان می دهید.

o        نشان دادن مسیرهای پژوهش می باشد.

o        تلخیص تحقیقات پیشین. خیلی اوقات می توانیم یک بازنمایی از تحقیقات پیشین را نشان دهیم.

o        یاد گرفتن از دیگران. خیلی از اوقات ما سوالی که داریم قبلا جواب داده شده است. شما با مرور پیشینه در واقع داری می گویی که هم از دیگران خوب یاد گرفتم که کجاها رفته اند.

·         ما به این دلایل وارد بحث ادبیات تحقیق می شویم.