فقه تصمیم گیری

سلام

این ترم فقه تصمیم گیری یکی از دروس مقطع ارشد ما (معارف اسلامی و مدیریت دولتی و سیاست گذاری عمومی دانشگاه امام صادق ع) می باشد. 

انشاالله به زودی جزوه های کلاس را در اختیار شما قرار می دهم.

جزوه کامل فقه 4

سلام مجدد

جزوه درسی فقه 4 رو بارگزاری کردم. از این قسمت دریافت کنید. 

جزوه پایانی فقه 4 برای امتحانات پایان ترم

سلام

جزوه فقه 4 برای امتحانات پایان ترم

جلسه چهاردهم و پانزدهم فقه

بسم الله الرحمن الرحیم

·         قاعده حرمت اهانت محترمات و وجوب تعظیم شعائر.

o        واژه کاوی:

1.      اهانت. کوچک شمردن و تحقیر.

2.      محترم: هر چه که در نزد شارع دارای احترام است.

o        ادله حرمت هانت.

1.      عقل. هر چه نزد شارع محترم است بی احترامی به آن جایز نیست.

2.      اجماع. حرمت آلوده کردن مساجد. این چیزهایی است که مورد اتفاق قران است. آلوده کردن ضریح ائمه هم حرام است.

جلسه سیزدهم فقه

بسم الله الرحمن الرحیم

·         العقود تابعه للقصود. عقد تابع قصد است.

o        دو معنا

1.      عقد بدون قصد باطل است. یعنی عقد باید همراه با قصد باشد. پس بیع هازل و نائم باطل است. نائم مثلا اینکه در خواب بگویم که مثلا موبایلم را فروختم و شما هم بگویی خریدم. بعد شما نمی توانی ادعا کنی که موبایل را از من خریده ای. هازل هم کسی است که شوخی می کند. به شوخی می گوید که ماشینم را فروختم. این ها افرادی هستند که بدون قصد هستند. اگر حرفی و بیانی هم دارند بدون قصد است. این باطل می شود.

جلسه دوازدهم فقه

بسم الله الرحمن الرحیم

·         الناس مسلطون علی اموالهم و انفسهم.

o        مطلب اول این است که آیا انسان بر جان خودش هم مسلط هست یا نیست؟ منظور از تسلط جان این است که خودم را بکشم. انسان به این معنا بر جان خودش مسلط نیست و در قرآن داریم که "و لا تلقوا الی التهلکه". انسان خودش را حتی در معرض هلاکت هم نمی تواند بیاندازد.

o        مطلب دوم این است که آیا انسان بر اعضای خودش هم مسلط هست یا نه؟

جلسه یازدهم فقه

بسم الله الرحمن الرحیم

·         قاعده تسلیط

o        یکی از ادله ای است که می آورند که اصل در معاملات اصل به صحت است.

o        مفاد اجمالی: انسان هر گونه بخواهد می تواند در اموال خود تصرف کند.

·         لازمه قاعده: دیگران حق تصرف در مال مالک را بدون اذن او ندارند. جنبه اثباتی و جنبه نهیی دارد. جنبه اثباتی اش این است که مال خودم را می توانم هر گونه که بخواهم در آن تصرف کنم و جنبه نهیی آن این است که دیگران نمی توانند در مال من تصرف کنند.

جلسه دهم فقه

بسم الله الرحمن الرحیم

·         اصل صحت

o        اصاله الصحه فی فعل مسلم. ناظر به اعمال دیگران بود که شک در صحت می کنیم و حکم وضعی است نه تکلیفی. در معاملات مثل بیع که نمی دانیم شرایط رعایت شده است یا نه پس اعتنا نمی کنیم و آثار صحت را مترتب می کنیم.

جلسه نهم فقه

بسم الله الرحمن الرحیم

·         قاعده صحه یا اصل صحت

o        دو تا قاعده هست

1.      اصل صحت فی فعل(مسلم). موضوع این قاعده شبهات موضوعیه است. اعم از حوزه معاملات و عبادات است. ناظر به افعال دیگران است. کسی دارد کاری انجام می دهد و من نمی دانم درست انجام داد یا نه باید بگوییم که درست انجام داد. تفاوت بین صحت و حلال و حرام هم داریم. مثلا

جلسه هشتم فقه

بسم الله الرحمن الرحیم

·         قاعده الزام

o        این قاعده فقط ناظر به روابط امامیه و اهل تسنن است. قاعده ای در جهت برقراری ارتباط بین امامیه و اهل سنت است.

o        مفاداجمالی

جلسه هفتم فقه

بسم الله الرحمن الرحیم

·         قاعده اعانه

o        روایت در مورد شراب داریم که فرموده اند که پیامبر در مورد خمر ده دسته را لعنت کرده اند؛ کسی که می کارد، نگهبانش، آب می دهد، کسی که می خورد، ساقی، کسی که شراب را حمل می کند، محمولی که شراب در آن نگه داری می شود، کسی که می فروشد، کسی که می خرد و کسی که از این راه پول در می اورد.

جلسه ششم فقه 4

بسم الله الرحمن الرحیم

·         برای اینکه اعانه را خوب بفهمیم اصطلاحات مشابه آن را هم بایدخوب بفهمیم.

·         در اعانه زمینه را برای گناه دیگری مهیا می کنی که به این معین می گویند.

·         سبب: مثلا شما فرض کنید که اومدی اینجا یک حیوانی را بسته اند و شما نخ ان را ازاد می کنی و این حیوان می رود در زمین مردم و محصولاتش را از بین می برد. اینجا سبب شما می شوی و آن حیوان مباشر می شود. اینجا سبب جرمش باالاتر از مباشر است. مثلا یک پزشکی یک دارویی را تزریق می کند که به هر کس می زند چشم هایش نمی بیند. اینجا ان کسانی که ان دارو را وارد کرده اند و در ایران پخش کرده اند سبب است. آن کسی که وارد کرده معین است. پزشک می نویسد و پرستار تزریق می کند و فرض این است که پرستار نمی داند. به پزشک سبب می گویند ولی پرستار مباشر است.

جلسه پنجم فقه 4

بسم الله الرحمن الرحیم

·         قاعده نفی سبیل

o        سبیل را به معنای نفی حاکمیت گرفتیم. اگر کسی آزاد باشد و به او بگویند اگر خواستی نفس بکشی باید بگویی، این سبیل است ولی اگر کسی در زندان باشد ولی زندگی اش دست خودش باشد این سبیل نیست. اگر آزاد باشی ولی خط فکری ات دست دیگری باشد این سلطه می شود. مقام تکوین در معنای فیزیکی اش در خارج رخ می دهد و این باعث نفی شدن آیه نمی شود. حوزه فردی اگر دست یک فرد کافری باشد سبیل است و در نظام هم اگر خط مشی دست آمریکا باشد این هم سبیل است. سبیل یعنی می خواهد نظرش را تحمیل کند. اینجا سبیل می شود.

o        بر اساس این معنا حالا برای اینکه به این معنا بر جامعه مسلط شوند چه راهکار هایی دارند؟ راه های سلطه جریان کفر نسبت به جریان ایمان چیست؟

جلسه چهارم فقه 4

بسم الله الرحمن الرحیم

·         ادله قاعده نفی سبیل(4 مورد می باشد)

1.     آیه شریفه: نفی سبیل

2.     روایت "الاسلام یعلو و لا یعلی علیه". مراد از اسلام احکام اسلامی است. احکام اسلامی موجبات علو مسملین فراهم می کند و مانع علو کفار می شود.

3.     اجماع: گفته اند که مدرکی است و ارزشی ندارد. یعنی اگر همه فقها در قولی با هم اتفاق نظر دارند و همه به یک آیه یا روایت اشاره می کنند می گویند. یعنی مدرکش معلوم است. چرا ارزش ندارد؟ چون بر می گردد به نظر و به برداشت از آیه و روایت. اجماع وقتی ارزش دارد که به قول صریح معصوم بر گردد ولی وقتی به برداشت فقیه برگردد ارزش ندارد.

جلسه سوم فقه 4

بسم الله الرحمن الرحیم

·         نظر امام راجع به قاعده لا ضرر: در اینکه این قاعده در فرمایش پیامبر این هم حکومتی باشدتقریبا کسی نپذیرفته است. دو دلیل امام که قاعده لا ضرر حکومتی است:

1.     یکی اینکه صدر روایت قضی است یا حکم است و این ها نشان می دهد که حکومتی است. جوابش این است که این ها بیان راوی است و راوی واقعه را نقل می کند ممکن است دستور را نقل کند یا فرمایش شفاهی را نقل کند(یعنی پیامبر ص دستوری داده باشند و راوی برای بیان آن این کلمه ها را به کاربرده است). اگر پیامبر دستور داده لزومی ندارد این حکم حکومتی باشد. اگر پیامبر دستوری داده نمی توان فهمید که مبنای حکم پیامبر حکومتی بوده یا شرعی.

جلسه دوم فقه 4

بسم الله الرحمن الرحیم

·         منابع قاعده لا ضرر:

o        یک بنده خدایی یک آسیابی روی رودخانه یک دهی داشت. آب که داشته حرکت می کرده آسیاب هم حرکت می کرده و انرژی تولید می شده است. قریه یک رودخانه داشته و کسی روی آن آسیابی بنا کرده بود. ده هم برای یک فرد بوده است. مسیر آب را می خواستند عوض کنند و با این کار فرد دیگر ورشکست می شد. این آسیاب آبی را تعطیل می کرد. آیا چنین حقی دارد؟ امام جواب داد تقوا را پیشه کند و به برادر مومنش مورد ضرار قرار ندهد.

جلسه اول فقه 4

بسم الله الرحمن الرحیم

·         در قسمت فقه 4 آن چیزی که در نظر گرفته شده قواعد فقهی است. قواعد فقهی هم زیاد است و چون اسمشان قواعد است اختصاص به مسائل خاصی ندارد.

·         منبعی که تهیه کرده ام همه از یک کتاب نیست.  دانلود متن مربوط به مباحث کلاس

o        القواعد الفقهیه: آیت الله بجنوردی

o        القواعد و الفوائد: شهید ثانی

o        آیت الله مکارم: القواعد الفقهیه

o        آیت الله ایروانی:

o        آیت الله فاضل لنکرانی

o        مراغی: العناوین

o        کتاب البیع=< قاعده لاضرر

o        کتاب ماه قاعده فقهیه: آیت الله مصطفوی

o        آیت الله محقق داماد

o        دکتر بهرامی